آب سیاه چشم یا گلوکوم یکی از بیماریهای چشمی جدی است که به دلیل افزایش فشار داخل چشم به وجود میآید و میتواند باعث آسیب به عصب بینایی شود. این آسیب میتواند به تدریج بینایی را کاهش دهد و در صورت عدم درمان به موقع، ممکن است به نابینایی منجر شود. این مقاله به بررسی جامعتر عوامل، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری از آب سیاه چشم میپردازد.
انواع گلوکوم
-
گلوکوم زاویه باز
-
گلوکوم زاویه بسته
علل و عوامل خطر در ابتلا به آب سیاه یا گلوکوم
- سن: خطر گلوکوم با افزایش سن بیشتر میشود.
- سابقه خانوادگی: داشتن خویشاوندان نزدیک مبتلا به گلوکوم میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
- بیماریهای قلبی-عروقی و دیابت: این شرایط میتوانند با افزایش فشار داخل چشم مرتبط باشند.
- استفاده طولانی مدت از استروئیدها: مصرف طولانی مدت داروهای استروئیدی (چه به صورت خوراکی و چه به صورت قطره چشمی) میتواند خطر گلوکوم را افزایش دهد.
علائم آب سیاه یا گلوکوم
تشخیص آب سیاه یا گلوکوم
- اندازهگیری فشار داخل چشم (تونومتری): این آزمون فشار داخل چشم را اندازهگیری میکند.
- بررسی عصب بینایی (اوسئوپیک): چشمپزشک عصب بینایی را از نظر هر گونه آسیب بررسی میکند.
- آزمایش میدان بینایی (پریمتری): این آزمون برای ارزیابی میدان دید بیمار استفاده میشود.
- تصویربرداری از چشم (OCT): تصویربرداری با استفاده از تکنیکهای پیشرفته برای مشاهده ساختار داخلی چشم.
درمان آب سیاه یا گلوکوم
درمان گلوکوم به کاهش فشار داخل چشم متمرکز است. روشهای درمانی شامل:
- داروها: قطرههای چشمی که به کاهش فشار داخل چشم کمک میکنند. برخی از این داروها شامل بتا بلوکرها، آنالوگهای پروستاگلاندین، و مهارکنندههای کربونیک انهیدراز هستند.
- لیزر درمانی: از لیزر برای باز کردن مجاری خروجی آب زلالیه استفاده میشود. تکنیکهای لیزری شامل ترابکولوپلاستی لیزری برای گلوکوم زاویه باز و ایریدوتومی لیزری برای گلوکوم زاویه بسته است.
- جراحی: در مواردی که داروها و لیزر درمانی مؤثر نباشند، جراحی میتواند راه حل نهایی باشد. تکنیکهای جراحی شامل ترابکولکتومی و نصب ایمپلنتهای درینج هستند.
پیشگیری از آب سیاه یا گلوکوم
پیشگیری از گلوکوم عمدتاً به تشخیص زودهنگام و پیگیری منظم توسط چشمپزشک وابسته است. برخی از راهکارهای پیشگیری شامل:
- معاینات منظم چشم: افراد بالای 40 سال و کسانی که عوامل خطر دارند، باید به طور منظم معاینات چشمی انجام دهند.
- کنترل بیماریهای زمینهای: کنترل فشار خون، دیابت و سایر بیماریهای زمینهای میتواند خطر گلوکوم را کاهش دهد.
- آگاهی از سابقه خانوادگی: اطلاع از سابقه خانوادگی گلوکوم و مشاوره با چشمپزشک میتواند به پیشگیری کمک کند.
آب سیاه چشم یک بیماری جدی است که میتواند به از دست دادن دائمی بینایی منجر شود. با این حال، با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، میتوان از پیشرفت آن جلوگیری کرد و بینایی را حفظ کرد. از این رو، مراجعه منظم به چشمپزشک و توجه به علائم اولیه از اهمیت بالایی برخوردار است.